خیزش موجهای بسیار بزرگ دریا در ابعاد وسیع را سونامی می گویند که عوامل به وجود آورنده آنها بروز نا
آرامی های در بستر اقیانوس ها می باشد این امواج با سرعتی خیلی سریع مسافتهای
زیادی را پشت سر می
گذارن و با
شدت زیاد به سواحل برخورد می کنند و با دارا بودن
نیری عظیمی که دارند قایق ها و قطعه سنگ
هایی با وزن چندین تن را صدها متر درداخل ساحل جابجا می کنند و با این کار باعث
خرابی منازل اطراف ساحل می
شوند طول
ارتفاع این سونامی ها گاهی 50 متر یا بیشتر از آن تخمین زده شده است .
سونامی گاهی با یک موج آغاز می شود و این در حالی است که مردم فکر می کنند خطررفع شده است ولی بعد امواج بزرگتر ایجاد شده و ادامه می یابد که این خود خسارت های جبران ناپذیری را به دنبال دارد .
میزان سرعت و عوامل به وجود آورنده سونامی کدامند ؟
- سرعت سونامی : سرعت سونامی امکان دارد تا 800 کیلو متردرساعت برسد که این درست برابر است با سرعت یک هواپیمای جت است .
عوامل به وجود آورنده سونامی : عوامل ایجاد کننده سونامی مثل قرار
گرفتن در شرایط مخصوصی از جمله زلزله های بستر اقیانوس ، زمین لغزه های زیردریا ها
، فوران های آتشفشانی ایجاد شده در زیر دریا ها ،
انفجار های
هسته ای و برخورد شهاب سنگ های آسمانی می باشند .
مواردی که درزمان به وجود آمدن سونامی باید رعایت کرد کدامند ؟
- از اینکه سونامی قبل از
رسیدن به ساحل علائمی ندارد که تشخیص داده شود که به وقوع می پیوندد بنابراین آگاه
ساختن مردم از بروز حادثه امری بسیار مهم می باشدسونامی که در سال 1946 بدون هشدار
به
جزایر هاوایی
برخورد کرد 159 جان باخته و 26 میلیون دلار خسارت به بار آورد از
آن زمان اداره ملی اتمسفریک و اقیانوسی ساختن و هدایت کردن یک دستگاه اخطار بین
المللی را بر عهده گرفت که ایجاد شدن یک سونامی در
اقیانوسها را
حداقل چند دقیقه قبل از وارد آمدن خسارت زیاد به اطلاع مردم رسانده و مکانها ومسیرهای ایمنی را مشخص کنند .
امروزه با کمک و یاری 26 کشور سیستم هایی در سواحل تعبیه شده که فشار
و دانسیته امواج را اندازه گیری کرده و بعد امواج غیرعادی و ناهنجار را ردیابی می
کند و از راه انتقال داده ها به ماهواره اطلاعات را به
شکل علائم
رادیویی به کشورهای
جهان ارسال می کند طراحی دستگاه پیشنهادی که مانیتورینگ نام دارد برای شناسایی
سونامی آبهای عمیق نیز در دست بررسی می باشد این گیرنده های سنسوردار (حساس به
فشار) در بستر دریا در
جایگاه های
میان اقیانوس تعبیه شده و زمانی که امواج سونامی
از بالای آنها رد می شود این اعلائم داده های صوتی به شکل یک پیغام اطلاعاتی به یک
شناوری که در سطح آب قرار دارد ارسال می شوند و در نهایت این پیغام
اطلاعاتی ،
هشدار را از راه ماهواره به یک مرکز در ساحل انتقال می دهند .