روانشناسان و متخصصین تعلیم و تربیت کودک به این نتیجه رسیده اند که تقریبا دو درصد از افراد یک جامعه تیز هوش می باشند و در مقابل این دو درصد کم، ۶۸ درصد دارای هوش طبیعی هستند.

ذکر این ارقام نباید در خواننده نگرانی ایجاد کند، بلکه ما برآنیم تا افراد تیز هوش از افراد طبیعی شناخته شوند تا از استعداد و نبوغ آنها در جهت بکار گیری راه صحیح بهره گرفت. البته این امر به سادگی قابل توصیف نیست، برخلاف سایر کودکان استثنائی ( عقب مانده ذهنی، نقص بینایی و نقص شنوایی) که به سادگی توسط افراد و اشخاص عادی شناخته می شوند، کودکان تیز هوش ممکن است در تمام دوران زندگی خود شناخته نشوند و کسی به نبوغ آنها پی نبرد.

از معلمین این کودکان نمی توان به عنوان الگویی برای شناسایی آنان استفاده نمود،‌ بنا بر نظریه « لتاهولتیک ورث» ( که خود نیز از لحاظ هوش سرآمد بود) بسیاری از کودکانی که بهره هوش آنها ۱۷۰ است، معلمینی دارند که بهره هوشی آنها از ۱۲۰ تجاوز نمی کند و عدم شناسایی دقیق این کودکان توسط معلمین،  اغلب سبب می شود گزارشاتی مبنی بر مزاحمت این کودکان در کلاس ارائه نمایند و آنانرا کودکانی ناسازگار و گستاخ و بی علاقه به مدرسه قلمداد کنند.

تقریبا موضوعات عمده و مهمی که باعث شناخت نوزادان و کودکان تیز هوش می شود، به قرار زیر است:

۱٫ خیلی زود لبخند اجتماعی می زنند. زمان چنین عملی حدودا در روز سوم یا چهارم تولد می باشد. البته منظور از لبخند اجتماعی لبخندی است که کودک در مقابل انسان می زند، چه بسا ممکن است که کودک خود به خود لبخند بزند، ولی این لبخند اجتماعی نمی باشد.

۲٫ توجه و کنجکاوی آنها نسبت به محیط زیاد است. در همان ابتدا مرتبا به این طرف و آن طرف نگاه می کنند.

۳٫ به محرکات محیطی مثل نور، سر و صدا و … خیلی حساس هستند و خیلی زود متوجه تغییرات محیطی می شوند.

۴٫ حرف زدن آنها خیلی زود انجام می شود. ( حدود دوازده ماهگی) لازم به یادآوری است که کودک در یکسالگی شاید بیش از سه الی چهار کلمه بداند که در مقایسه با کودک طبیعی اختلاف زیادی ندارد. ولی در دو سالگی حدود ۱۰۰۰ کلمه می داند که در مقایسه با کودک طبیعی ۲۰۰ تا ۲۴۰ کلمه زیادتر می باشد.

۵٫ بازیهای تخیلی زیاد و متنوع می دانند. مانند: مهمان بازی، دکتر بازی و…

۶٫ تمرکز قوای آنها بسیار زیاد و طولانی است، در سنین پایین و زیر یکسالگی ممکن است دقایق زیادی تلویزیون را تماشا کنند.

۷٫ حافظه بسیار قوی دارند.

۸٫ در اکثر کارها از خود خلاقیتی نشان می دهند، این خلاقیت به خصوص در نقاشی بیشتر دیده می شود.

۹٫ در مقایسه با همسالان خود مشکلات و مسائل را خیلی زود و راحت حل می کنند.

۱۰٫ خواندن و نوشتن را خیلی زود یاد می گیرند. ( عموما در چهار سالگی )

۱۱٫ اختلاف و تشابه اشیاء را خیلی زود تشخیص می دهند.

۱۲٫ تقلید آنها بسیار زیاد است. البته تقلید در حضور الگو را زودتر و راحتتر انجام می دهند.

ولی در مجموع می توان گفت زود حرف زدن، هوشیاری، تمرکز حواس طولانی از بین عوامل یاد شده حائز اهمیت بیشتری هستند.