جیغ زدن کودکان اغلب ابزاری است برای رسیدن به خواسته هایشان، گاهی نیز شیوه بیان خود و شیوه ارتباطی است و گاهی این دو حالت با هم در می آمیزد. بر اساس وضعیت رشد و سن کودک، جیغ زدن می تواند طبیعی و غیر طبیعی باشد. برخورد والدین و اطرافیان با این پدیده در شکل گیری رفتار های ارتباطی و ویژگی های شخصیتی کودک تعیین کننده است و برخورد نامناسب والدین وضعیت دشواری را می آفریند. رعایت نکات ذیل در برخورد مناسب با این مشکل مناسب است:

۱.وضعیت رشدی کودک خود را در نظر بگیرید/ تا قبل از ۱۸ماهگی به طور طبیعی آواها، گریه و جیغ شیوه ای برای بیان خود و برقراری ارتباط و جلب توجه دیگران است. جیغ زدن در این مرحله با شدت و دفعات معمولی، امری طبیعی است. این نوع رفتار ها در مرحله پیش زبانی طبیعی بوده و به مرور زمان کم می شود. اگر والدین صبور باشند و با شوخی یا جدی، جیغ زدن ها را تقویت نکنند این دوره با کمی دشواری سپری می شود اما اگر به صورت افراطی به کودک بی توجه باشند و یا به جیغ زدن کودک حساس بوده و واکنش های افراطی نشان دهند این مرحله طولانی می شود و گاهی در مراحل بعدی که کودک توانایی بیان کلامی پیدا می کند جیغ زدن را وسیله ای برای جلب توجه و بیان خود قرار می دهد.

۲.رفتار جیغ زدن را تحلیل کنید/ از آن جا که کودک توانایی اولیه بیان خواسته خود از طریق ایما و اشاره و به کار بردن جملات ابتدایی را ندارد ممکن است جیغ زدن، ابزار کودک برای تحمیل خواسته های خود به دیگران باشد و برای برخورد مناسب با آن باید دید کودک در چه زمان هایی، به چه دلیلی، به چه اندازه و چگونه از این رفتار استفاده می کند و به ویژه مشخص شود در هنگام و در پایان جیغ زدن واکنش دیگران به این رفتار کودک چیست؟ برای شناخت بیشتر رفتار کودک می توانید رفتار او را مشاهده و ثبت نمایید. اگر در طی ۱۰روز این کار را پیگیری کنید مطالب زیادی از رفتار کودک و واکنش اطرافیان کشف می کنید که به درک عمیق تر این وضعیت کمک بسیاری می کند.

۳.مهارت های ارتباطی خود و کودکانتان را افزایش دهید/ هرچقدر ارتباط والدین با کودک غنی تر و کودک در بیان خواسته خود ماهرتر شود، رفتار هایی نظیر جیغ زدن کم می شود. تا می توانید ارتباط خود را با کودک تقویت کنید. مهارت های بازی کردن و سرگرم کردن کودک را در خود افزایش دهید. به کودک یاد بدهید با اشاره یا بیان کلمه های ساده، خواسته خود را مطرح کند.

۴.جیغ زدن را در کودک تقویت نکنید/ یکی از مهم ترین عوامل پرخاش و جیغ کودکان، آن است که والدین پس از جیغ زدن و سر و صدا راه انداختن در مقابل خواسته کودک تسلیم می شوند. جیغ زدن کودک با رسیدن به خواسته اش و یا با تغییر وضعیت به نفع او پایان می یابد و کودک یاد می گیرد هرچه بیشتر جیغ بزند مزایا و امتیاز های بیشتری به دست می آورد

۵. به خواسته های معقول و مناسب کودکتان اهمیت دهید/ همه افراد نیازمند توجه مثبت اطرافیان هستند به ویژه کودکان در سنین زیر ۵ سال نیاز بیشتری دارند و توجه به کودکان و رسیدگی به خواسته های به جا و نیازهای ضروری آن ها یکی از وظایف اصلی والدین است. هرچند ایستادگی همراه آرامش در مقابل خواسته های غیر لازم و نابجای کودکان لازم است اما ضروری تر آن است که والدین، توجه خاصی به خواسته های کودک بکنند و نیازهای اصلی او را با مهربانی و گشاده رویی و بدون منت برآورده سازند تا کودک ضمن احساس امنیت، محبت والدین را درک نماید.

۶.رفتارهای اتفاقی کودک را نادیده بگیرید/ برخی از بدرفتاری ها و جیغ زدن های کودک از سر بی حوصلگی، خستگی و یا اتفاقی است. در این شرایط، صبور باشید و جیغ او را نادیده بگیرید. جیغ زدن باعث تحلیل انری کودک می شود و تارهای صوتی و دیافراگم کودک را دچار خستگی می نماید، بنابراین کودک نمی تواند به مدت طولانی آن را ادامه دهد.

۷.به کودک پیام ها و هویت منفی ندهید/ گاهی والدین و اطرافیان، آگاهانه و یا اغلب، ناآگاهانه به کودک هویت منفی می دهند، اسم ها، خطاب ها و عبارت هایی به کار می برند: نظیر “جیغ جیغو”، “مگه بلندگو قورت دادی”، “از دستت خسته شدیم”و .. .این عبارت ها، پیام هایی منفی اند که به حل مسئله کمک نمی کنند و رفتار نامناسب کودک را به ویژگی شخصیتی تبدیل می نمایند.

۸.به رفتارهای مثبت کودک توجه کنید/ به جای تمرکز بر جیغ زدن و رفتار نامناسب کودک، به دیگر رفتارهای مثبت او را به ویژه هنگامی که آرام است یا با آرامش بازی می کند و خواسته های خود را صحیح مطرح می کند، توجه کنید. هرچقدر بیشتر به رفتارهای مثبت و ارتباط های آرام او توجه کنید، رفتارهای منفی او ضعیف تر و کاهش می یابد. یکی از واکنش های مخرب والدین در مقابل جیغ فرزند، فریاد زدن و آرام کردن او با صدای بلند است و یا در حالی که خود والدین با فریاد و صدای بلند با کودک صحبت می کنند یا او را تهدید و تنبیه می کنند، انتظار دارند کودک آرام باشد.