جرات آموزی به کودکان و نوجوانان از جمله روشهایی است که اخیرا مورد توجه روانشناسان قرار گرفته و استفاده بجا و مناسب از این روش هم درباره کودکان و هم درباره نوجوانان نتایج بسیار مناسبی داده است.

در بسیاری از موارد افرادی که دچار مشکلات رفتاری بوده و یا در دام یک انحراف و فساد گرفتار شده اند، این ویژگی و علامت مشاهده می شود که این افراد از یک جرات مندی مناسب در برابر محرکها و و عوامل فشارزا برخوردار نبوده اند. بسیاری از کودکان و نوجوانان ما هنوز نمی دانند که در برابر یک تعارف غیر منطقی، یک خواسته باطل، یک رفتار انحرافی، یک عمل نامشروع یا دعوت یک دوست ناباب “نه” بگویند. والدین باید “نه گفتن” را به فرزندان خود بیاموزند.

بچه های ما وقتی از یک “من” قوی و یک “خود” ارزشمند برخوردار باشند، می توانند با تکیه بر آن در مقابل انحرافات، اعتیادها و کارهای خلاف و آن چه که احساس خودارزشمندی فرد را خدشه دار می‌کند، مقاومت نمایند.

رفتار جرات مند رفتاری است که در آن کودک یا نوجوان با رعایت احترام به دیگران و همچنین در نظر گرفتن حقوق آن‌ها خواسته های خود را بیان می کند.

رفتار جرات مند به فرد یاد می دهد که توانایی درخواست و ابراز احساسات خود را به طور منطقی و جامعه پسند داشته باشد.

والدین باید توجه کنند که کاملا مطیع و انفعالی بودن فرزندان آن ها ممکن است در مواردی دردسر رفتاری را برای والدین کم کند، اما در موقعیت های دیگر بخصوص در نوجوانی و بزرگسالی، رفتار انفعالی کودک ممکن است مشکل آفرین باشد و فرد توان و قدرت دفاع، رد کردن و نه گفتن در برابر دیگران را نداشته باشد.

 پس اگر زمانی فرزندان ما انتقاد می کنند و می خواهند ابراز وجود نمایند و برای ما “نه”می گویند، لازم است که به نه گفتن آن ها احترام بگذاریم و اگر لازم است توضیحات مناسب برای آن ها بیان کنیم تا آن ها آگاهانه از یک امر یا مورد پیروی کنند.

رفتار جرات مند رفتاری است که چند نشانه دارد:

۱٫ اینکه مستقیم و صادقانه بیان شود.

۲٫ واضح و با زبان روشن باشد.

۳٫ در کلام، احترام دیگران رعایت شود.

۴٫ استفاده از ضمیر “من” برای تقویت جرات

۵٫ انتظار عدم تائید از سوی دیگران

۶٫ رعایت مناسبت زمانی و مکانی 

این روش برای کودکان پرخاشگر، کمرو، مضطرب، کودکان دارای وسواس فکری و عملی خفیف، کودکان دارای لکنت زبان، نقص در گفتار و کودکانی که دارای فوبیای اجتماعی هستند، مفید و مؤثر می باشد.

در روش جرات آموزی، جرات رد کردن، جرات درخواست کردن و جرات ستایش به کودکان، نوجوانان و والدین آموخته می شود.

“نه گفتن” یک هنر است و فرزندان ما برای اینکه در برابر تهاجمات فرهنگی بیگانه ، مصرف مواد مخدر و تسلیم شدن بی چون وچرا در برابر منحرفان و سود جویان واکسینه شوند، باید جرات نه گفتن را در خود درونی کنند و یاد بگیرند که تسلیم شدن انسان فقط در برابر خداوند بزرگ و دستورات او شایسته است و نه در برابر دیگران.

دین مقدس اسلام در هر شبانه روز در نمازهای پنجگانه مومنین را به تسلیم شدن در برابر خدا فرا می خواند و جرات مند بودن در برابر ظالمین و گمراهان را سفارش می نماید و همین است که آمار دزدی، طلاق، بزهکاری، انحرافات اخلاقی، افسردگی و … در خانواده هایی که با پیام های قرانی و نماز ارتباط واقعی دارند و رفتارهای خود را کنترل می کنند، از فراوانی بسیار پایینی برخوردار است یا اصلا نشانه ای از انحرافات مشاهده نمی شود، زیرا وقتی کسی در برابر خداوند تسلیم شد، در برابر غیر از خدا از جرات مندی بالایی برخوردار خواهد بود.انشاءا…چنین باد.