مقاله بررسی مشکل شب ادراری کودکان
هر اندازه در باره عادتهای” بد” جار و جنجال راه بیندازیم، بدتر می شود. با خود بازی کردن، تر کردن رختخواب، مکیدن انگشت شست و جویدن ناخنها نیز در شمار عادات بد کودکان هستند. ما کلمه بد را مخصوصا در گیومه ” ” به کار می بریم، زیرا هیچ یک از این عادت ها بدتر از بقیه بد رفتاریها نیستند، اینها هم مانند دیگر بد رفتاریها منظور و مقصود کودک را برآورده می کنند.
بنابراین نخستین گام در جهت حل این مسائل آن است که آنها را بی اهمیت بنگاریم.
هنگامی که کودک دریافت کاری که کرده است بیش از حد معمول، موجب ناخشنودی پدر و مادر شده است، سلاح برنده تری در اختیار خواهد داشت که به وسیله آن پدر و مادر خود را بیازارد. اگر در اینجا اهمیت ندهیم سلاح را از دست او گرفته ایم.
روانکاوان می دانند که مکیدن انگشت شست، ناخن جویدن و بیشتر عادتهای بد به خودی خود آسیبی نمی رساند و در نتیجه ضرر و زیانی به بار نمی آورد، مگر آنکه آن را به نوعی کشمکش تبدیل کنیم.
مکیدن انگشت شست، ناخن جویدن و… نوعی لذت جویی ساده است و معنی اش این است که کودک از زندگی روزمره خود ناراضی است. در صورتی که سعی در بازداشتن آن بنمائیم ، بر ارضاءکنندگی آن می افزائیم. در آن صورت کودک مصمم می شود سرچشمه لذت خود را حفظ کند و در برابر از دست دادن آن ایستادگی کند. اکنون این عادت هدف دیگری هم پیدا می کند و آن چیره شدن بر بزرگتر ستمگر است، پس بهتر است مسئله را به کلی نادیده بگیریم و با آن مشکل از راه دیگری وارد شویم و آن ایجاد رضایت از جنبه های مفید زندگی است.
بدین معنی که دامنه علائق و فعالیتهای کودک را گسترش دهیم. به مثال زیر توجه کنید:
راهکار مشکل شب ادراری بچه ها
” پس از شام مادر جکِ، شش ساله را بادقت نظاره می کرد که خاطر جمع شود آب زیادی ننوشد. نیمه شب هر شب مامان پیش از رفتن به رختخواب جک را بیدار می کرد و به دستشویی می برد. با این وجود صبح هنگام که مادر او را بیدار می کرد، می دید که رختخواب او باز هم تر است. مادر به او التماس می کرد کوشش بیشتری بکند و رختخوابش را خشک نگه دارد. گاهی مادر به خاطر زحمت زیادی که بابت شستن ملافه ها متحمل می شد، خشمناک می شد. پدر و مادر هر نوع تنبیه و تشویقی را که به نظرشان رسیده بود، ازمایش کرده بودند. به نظر می آمد هیچ چیز تاثیر ندارد. تر کردن رختخواب در جک مزمن شده بود.
معمولا کودکی که رختخوابش را تر می کند، کودکی است که هر وقت میلش بکشد هر کاری بخواهد میکند. زیرا اعتقادش بر این است که نمی تواند خودش را کنترل کند. در واقع حاضر نیست به نیاز های موقعیت گردن بگذارد. توجه بیش از اندازه ای که پدر و مادر به او می کنند اعتقاد او را به اینکه نمی تواند از تر کردن رختخوابش خودداری کند، راسخ تر میکند.
سرزنش، تنبیه، خواهش و تمنا، تنها بر ناامیدی او می افزاید. به نظر می رسد نه تنها نمی تواند خودش را کنترل کند، بلکه تنبیه هم می شود و مورد تحقیر هم قرار می گیرد.
جک باید یاد بگیرد در برابر آنچه باید انجام بدهد، واکنش نشان بدهد. پدر و مادر می توانند از راه واگذار کردن مشکل به خود او، به او کمک کنند. در هر حال مشکل، مشکل اوست. در صورتیکه پدر و مادر به گفته خود اعتقاد راسخ داشته باشند، می توانند به او بگویند که دیگر نگران تر کردن رختخوابش نیستند: « ما دیگر حاضر نیستیم تو را از جایت بلند کنیم،هر کاری میل داری انجام بده. اگر در رختخواب تر ناراحت هستی می توانی بلند شوی و ملافه ها را عوض کنی .» آنگاه پدر و مادر می توانند بدون نگرانی به زندگی خود ادامه دهند. این ناراحتی پیامد طبیعی تر کردن رختخواب است. تغییر دادن عقیده کودک نسبت به خودش و و تغییر اعتمادش به اینکه می تواند از خودش محافظت کند، زمان می برد. “
ناخن جویدن کودک، نمایانگر خشم، بیزاری و سر پیچی او از رعایت نظم و ترتیب است. در اینجا نیز عادت نشانه مشکل است نه خود آن. سرزنش و تحقیر کردن و یا
کاربرد درمان های پیشگیر، بی ثمر هستند، زیرا ما نمی توانیم کودک را مجبور کنیم عادت خود را ترک کند. تنها کاری که می توانیم انجام دهیم آن است که علت را از بین ببریم.
کودکی که دارای عادتهای «بد» است، نیازمند کمک و تفاهم است. عادت نشانه ای بیش نیست. با حمله به نشانه های بیماری نمی توانیم کاری از پیش ببریم. باید دید علت زیر بنایی آن چیست. بیشتر وقتها از راه گفتگوهای دوستانه و خودمانی با فرزندمان می توانیم به تفاهم برسیم.
نباید انتظار داشته باشیم که کودک عادت های بد خود را یک شبه ترک کند. در عین حال برای خود ما هم ناامید کننده خواهد بود که ببینیم پس از چند بار کوشش در جهت اصلاح کودک، هنوز هم او به کار خود ادامه میدهد. در این صورت هر دو اطمینان پیدا خواهیم کرد که او هرگز عادت های بد خود را ترک نخواهد کرد. اما برای یک لحظه تامل کنید و فکر کنید. آیا واقعا هنگامی که کودک به مرحله دبیرستان می رسد، باز هم انگشت شست خود را خواهد مکید یا رختخواب خود را تر خواهد کرد؟ البته که نه. پس بدبینی ما غیر قابل توجیه است. زیرا می دانیم که تا آن زمان عادت های بد خود را ترک کرده است. پس از دریافت چنین قوت قلبی می توانیم زیرکانه اعتماد خود را به او ابراز داریم. این پروژه ای دراز مدت خواهد بود و نیازمند این است که ما او را در جهت افزودن به فعالیتهای مثبت مورد تشویق قرار دهیم و خاطر جمع باشیم که سر انجام حاضر خواهد شد از خود واکنش نشان دهد. هنگامی که خود را از ناامیدی برهانیم، اعتماد و اطمینان ما به کودک موجب انگیزش او خواهد شد.
افزون بر اینها اگر زیاد اهمیت ندهیم،اگر سخت نگیریم، خواهیم دید که فشار های عصبی از بین می روند و از اهمیت عادت های بد هم برای کودک و هم برای والدین کاسته می شود.
نویسنده: م ک. بازیجو
تاریخ انتشار: 1393/05/05 13:59:39
